سقف یکی از مهمترین بخش های هر ساختمانی است که به حفظ بنا در برابر گرما، سرما، باد، برف، باران و غیره کمک می کند. آنچه که در این نوشتار در پی درک دقیق و صحیح آن هستیم مربوط به سقف سوله ها و بالاخص شیب مناسب برای سقف انواع سوله هاست.در طراحی و ساخت سوله رعایت یک سری از اصول الزامی است. به این دلیل که در استحکام، مقاومت و زیبایی سوله نقش قابل توجهی را ایفا می کنند. همچنین با رعایت ابعاد استاندارد به کاهش هزینه ها و اقتصادی تر شدن پروژه نیز کمک می شود.برای این منظور ابتدا باید بدانید که هدف از ساخت سوله چیست و برای چه نوع کاربری و در چه منطقه ای می خواهید از آن استفاده کنید. چراکه برای هر نوع سوله ای و در هر شرایطی استانداردهای کلی متفاوتی وجود دارد که در ثبات آن نقش تعیین کننده ای خواهند داشت. بنابراین شرایط محیطی و نیازسنجی است که استانداردهای سوله را در آن شرایط ویژه مشخص می کند.در ادامه به بررسی یکی از مهمترین اجزا سوله یعنی سقف آن می پردازیم تا متوجه شوید که درصد شیب سقف سوله در شرایط مختلف چقدر باید باشد تا بیشترین و مفیدترین کاربری را به همراه داشته باشد.(کلید واژه:شیب استاندارد سقف سوله)
مطالعه مقاله بارگذاری باد و برف در حین طراحی سوله
◊ تعریف شیب سقف
به ارتفاع سقف سوله شیب سقف گفته می شود. این شیب از تفاوت ارتفاع بین پایین ترین نقطه سقف و بالاترین نقطه آن به دست می آید. شیب دار بودن سقف لازمه هر سازه ای است تا بتوان به کمک آن باران و یا برف وارده به سقف را به طرف زمین هدایت کرد.در نقشه های مهندسی سازه و به طور عمومی شیب سقف سوله به صورت درصد بیان می شود؛ مثلا شیب سقف 20 درصد.
◊ عوامل تعیین کننده و تاثیر گذار بر شیب (کلید واژه:شیب استاندارد سقف سوله)
یکی از مهمترین قسمت های طراحی و ساخت هر نوع سوله ای، مشخص کردن درصد دقیق شیب سقف سوله است. همانند سایر اجزای سوله این درصد شیب در مناطق مختلف و شرایط مختلف می تواند متغیر باشد. در تعیین درصد شیب سقف سوله دو عامل تعیین کننده اساسی وجود دارد:
1- عرض دهانه سوله
2- موقعیت جغرافیایی منطقه ای که سوله قرار است در آن بنا نهاده شود.در ادامه به بررسی دقیق تر هر یک از این عوامل می پردازیم.
◊ رابطه بین عرض دهانه و شیب
به طور معمول و استاندارد شیب سقف سوله ها در محدوده 10 تا 30 درصد متغیر هستند. این میزان تغییر به دلایل عنوان شده در بالا منظور می گردد. یکی از این عوامل عرض دهانه سوله است.
به طور کلی هرچه عرض دهانه سوله کمتر باشد، میزان شیب سقف سوله بیشتر خواهد بود. در واقع یک رابطه معکوس و مستقیم با هم دارند. به طوری که در سوله هایی با عرض دهانه کوچکتر از شیب 20 درصد برای سقف استفاده می کنند و هر چه این دهانه بزرگتر شود درصد شیب کمتر می شود تا در نهایت در سوله هایی با عرض دهانه بیشتر از 40 متر شیب سقف حتی به 10 درصد نیز کاهش می یابد.
بنابراین به این نکته باید توجه شود که رابطه بین عرض دهانه سوله با شیب سقف یک رابطه خطی و معکوس است که در طراحی و اجرا باید به منظور جلوگیری از اتفاقات بعدی از جمله عدم استقامت سازه، عدم تحمل بار وارده بر سقف و غیره به دقت مورد بررسی و توجه قرار گیرد.(کلید واژه: شیب استاندارد سقف سوله)
◊ رابطه شیب سقف سوله با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی منطقه
یکی دیگر از عوامل موثر بر انتخاب شیب مناسب برای سقف سوله توجه به شرایط جغرافیایی و آب و هوایی منطقه است. به طور مثال در مناطقی که احتمال بارش برف زیادی در فصول سرد سال وجود دارد، استفاده از سقف های صاف یا سقف های با شیب خیلی کم و یا خیلی زیاد مناسب نیستند؛ زیرا در هر کدام از این حالات مشکلاتی را برای سازه به وجود می آورند.برای بررسی مناسب ترین شیب برای سقف سوله در مناطق مختلف می توان در سه دسته بندی کلی موضوع را بررسی کرد:
الف- شیب سقف سوله در مناطق جنوبی کشور
در مناطق گرمسیری بارش ها اصولا به صورت برف نیستند و حتی میزان بارندگی در سال نیز به طور معمول کم است. در چنین شرایط آب و هوایی خشک، شیب سقف سوله ها تا 10 درصد هم می تواند در نظر گرفته شود و مشکلی ایجاد نخواهد شد.نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد بررسی وضعیت جوی منطقه به طور دقیق است. چراکه در بعضی مناطق جنوبی بعضا باران های سیل آسای فصلی داریم که اگر قرار باشد سوله در همان منطقه احداث شود، بهتر است برای استحکام و مقاومت بیشتر شیب 20 درصد برای سقف سوله منظور گردد.بنابراین آنچه که مهم است، کارشناسی دقیق منطقه از بُعد مسائل آب و هوایی و سپس انتخاب دقیق شیب مناسب برای سقف سوله مورد نظر است.
ب- در مناطق مرکزی و معتدل شیب سقف سوله در چه محدوده ای می تواند منظور گردد؟
مناطق مرکزی همان طور که از نامشان پیداست عموما از مناطق جنوبی بیشتر و از مناطق شمالی کمتر درگیر بارش های فصلی برف و باران و باد و غیره هستند. در چنین شرایط آب و هوایی شیب بین 15 تا 20 درصد برای سقف سوله ها ایده آل است.
ج- بهترین اندازه شیب سقف برای سوله در مناطق شمالی
در مناطق شمالی با توجه به اینکه میزان بارش ها بسیار زیاد است و اغلب بارش ها به صورت برف هستند و از طرفی برف وزن بالایی دارد و بر سازه فشار بیشتری وارد می کند؛ بنابراین بهترین انتخاب، شیب بین 25 تا 20 درصد برای سقف سوله است.
این میزان شیب می تواند در برخی موارد کمی کمتر و یا بیشتر نیز باشد؛ اما کمتر از 15 درصد نباید بشود. چراکه هر چه درصد شیب سقف بیشتر باشد استقامت سقف در برابر بار برف و باران بیشتر بوده و کار انتقال برف و آب باران به زمین راحت تر صورت می گیرد.
نکته بسیار مهمی که باید متذکر شویم این است که هر اندازه شیب سقف سوله بیشتر باشد، با افزایش بار باد بیشتری مواجه خواهیم بود. بنابراین در طراحی و ساخت سقف سوله باید توازن بین برف و بار باد رعایت شود تا از ایجاد مشکلات ناشی از عدم توازن بین این دو رهایی یابید.
آخرین دیدگاهها