برای اینکه مشخص کنیم که چه سوله هایی برای چه کاربری هایی مناسب هستند در ابتدا لازم است انواع کلی سوله ها را بشناسیم و ویژگی های اساسی آن ها را در نظر بگیریم و سپس مشخصات و خواسته های مورد لزوم برای کاربری ها و پروژه های مختلف را بررسی نماییم. تنها در این صورت است که می توانیم برای کارهای مختلف سوله های مناسبی را انتخاب کنیم.(کلیدواژه: کاربری انواع سوله ها)

◊ انواع کلی سوله ها

سوله ها به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می شوند که عبارتند از سوله های یو بی ام (UBM) سوله های تیر ورقی و سوله های سبک خرپایی که در این نوشتار سعی خواهیم کرد در مورد کاربرد هر کدام از آن ها توضیحاتی را ارائه دهیم.(کلیدواژه: کاربری انواع سوله ها)

▪ سوله های یو بی ام (UBM)

سوله های “یو بی ام” از لحاظ ساختار و قدمت از انواع جدید سوله ها به حساب می آیند. سوله های “یو بی ام” با فرم دادن و نورد کردن ورق های گالوانیزه ساخته می شوند. سپس این ورق ها با دستگاه مخصوصی به هم دوخته شده و تشکیل یک سازه یکپارچه را می دهند.اما به مرور زمان و در اثر شرایط مختلف محیطی، دمایی، فشارها و تنش های ایجاد شده توسط باد و برف و بارندگی و یا طوفان این محل های دوخت سست شده و استحکام خود را از دست می دهند و باعث ایجاد سر و صدا شده و یا از هم گسسته می شوند.عرض دهانه این نوع سوله ها حداکثر تا 30 متر می تواند اجرا شود که این نیز به نوعی محدودیت به شمار می آید. ضمنا برای عایق بندی این سوله ها از عایقی به نام پلی یورتان به روش پاششی استفاده می شود که قابل اشتعال بوده و به دلیل وجود منافذ زیاد در آن قابلیت جذب آلودگی بالایی دارد و ضمنا غیر قابل ضد عفونی کردن است.در این نمونه از سوله ها به دلیل ساختار خاص آن ها از جرثقیل سقفی نمی توان استفاده کرد.با توجه به موارد بالا مشخص می شود که این سوله ها علی رغم قیمت تمام شده پایین تری که نسبت به انواع دیگر سوله ها دارند؛ اما معایب و مشکلات بسیار زیادی را نیز در خود نهفته دارند که با در نظر گرفتن تمامی آنها می توان نوع کاربرد این سوله ها را مشخص کرد.

• سوله های UBM برای چه نوع کاربری هایی مناسب تر هستند؟

از این سوله ها به دلایل ذکر شده در بالا، نمی توان برای مصارف بهداشتی یا غذایی و بیمارستانی استفاده کرد. ضمنا قابلیت استفاده به عنوان مرغداری و یا دامداری را نیز ندارند.

◄ اما این سوله ها به عنوان مکان های مذهبی، فضای اداری و یا سوله هایی با کاربرد انبار توزیع مواد، کاربرد بسیار خوبی دارند.

◄ سوله های UBM برای استفاده به عنوان انبار محصولات صنعتی و نظامی و یا سالن اجتماعات بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

◄ همچنین از آن ها به عنوان مراکز خرید و انواع نمایشگاه ها نیز استفاده می شود که ظاهر زیبای سوله ها در انتخاب آن ها بی تاثیر نیست.

برای آشنایی بیشتر با این نوع از سوله ها اینجا کلیک کنید

▪ سوله های سبک خرپایی

اعضای سوله های خرپایی در بازار به دو صورت پیش ساخته و کارگاهی موجود است نوع پیش ساخته آن برای کاربری های مختلف دارای تیپ ها و استحکام های مختلفی است و نوع کارگاهی آن بوسیله مهندس محاسب طراحی میشود و در کارگاه، جوشکار اعضای خرپایی را میسازد. در ساخت این نوع سوله ها از لوله ها، باکس ها و دیگر مقاطع فولادی استفاده می شود که در ابتدا بر اساس محاسبات انجام شده در مرحله طراحی در ابعاد مختلف تبدیل به اجزای سوله میشود و سپس بر اساس طرح مربوطه با جوشکاری و استفاده از پیچ و مهره مونتاژ شده و سوله ساخته میشود.در این نوع سوله ها مقاومت سوله بسته به طراحی و میزان ضخامت و مقاومت فولاد استفاده شده در آن متفاوت است. در سوله های سبک خرپایی بر خلاف سوله های یو بی ام می توان از جرثقیل سقفی استفاده کرد. سوله های خرپایی امکان مونتاژ راحت تری نسبت به سایر انواع سوله ها دارند. از طرفی سقف سوله های خرپایی را می توان بر اساس نیاز به صورت قوسی و یا هشتی ساخت. این سوله ها را می توان به نسبت با طول دهانه های بزرگتر اجرا کرد. ضمنا در طراحی ظاهری آن ها نیز محدودیتی وجود نداشته و می توان از آن ها تقریبا برای هر نوع کاربری استفاده نمود، سوله های HSS نیز نوعی سوله خرپایی بحساب می آید که البته اعضای خرپایی آن مقاطع توخالی است، باید توجه داشت برخلاف تصور عموم، سوله های خرپایی در مواقعی که دارای طبقه دوم هستند به علت بار طبقه و افزایش ارتفاع کلی سوله به هیچ وجه اقتصادی نیستند و عکس آنچه که تصور میشود سوله های خرپایی اگر برای تحمل این بارها طراحی شوند میزان جوشکاری و هزینه ساخت آنها نیز افزایش یافته و از نظر مقدار وزنی فولاد بکار رفته در ساخت، تفاوت چندانی با سوله های تیرورقی قدیمی نخواهد داشت.

• برای چه نوع کاربری هایی می توان از سوله های خرپایی سبک استفاده کرد؟

◄ بیشترین کاربرد سوله های خرپایی برای ساخت آشیانه هواپیما و گلخانه ها و… است.

◄ ضمنا برای بسیاری از سالن های پذیرایی نیز ممکن است از این نوع سوله ها استفاده شود. به طور کلی می توان از سوله های خرپایی سبک برای تمامی کاربری ها استفاده کرد.

▪ سوله های تیر ورقی

سوله های تیر ورقی از قدیمی ترین نوع سوله ها هستند. این نوع سوله ها با استفاده از ورق های آهن که از طریق جوش به هم متصل شده اند، ساخته می شوند. سقف این سوله ها از نوع هشتی یا حتی قوسی نیز میتواند باشد. اجرای سوله های تیر ورقی با دهانه های عریض بیش از 45 متر بدون استفاده از ستون امکان پذیر نیست.به دلیل وزن بالا و استفاده زیاد از فولاد، قیمت تمام شده این سوله ها نسبت به سایر سوله ها گران تر خواهد بود.در حال حاضر در اکثر کشورها ساخت سوله های تیر ورقی فقط برای کاربری های خاص که نیاز به طبقات زیاد دارند اجرا میشود. و در شرایط مساوی (بدون طبقه و کم ارتفاع) نسبت به سوله های خرپایی بیش از دو برابر در آن ها فولاد استفاده می شود و نیاز به فونداسیون بزرگ تر و گران تری دارند. در این نوع سوله ها نیز قابلیت استفاده از جرثقیل سقفی وجود دارد.

• از سوله های تیر ورقی برای چه نوع کارهایی استفاده می شود؟

بیشترین کاربرد این نمونه از سوله ها برای انبار و یا سوله های کارگاهی است. اما برای کاربردهای دیگر نیز با اضافه کردن ویژگی های مورد نیاز می توان از سوله های تیر ورقی استفاده کرد. به عنوان مثال برای ایجاد سردخانه، کارخانه ها با دستگاه های سنگین، یا سالن هایی که بیش از 300 نفر در آن تجمع پیدا میکنند و یا سوله های چند طبقه می توان از آن ها استفاده نمود؛ مشروط بر آنکه امکانات و تجهیزات مربوطه را در سوله کارگذاری کنند.

در مجموع می توان گفت که کاربرد سوله ها به طور کلی شامل آشیانه های هواپیما، تعمیرگاه ها، ساختمان های کشاورزی و انبار، مرغداری و دامداری، سالن های ورزشی، فروشگاه، مراکز خرید، نمایشگاه ها، ساختمان های صنعتی و اداری، سالن های پذیرایی و اجتماعات است. اما برای سایر کاربری ها نیز قابلیت استفاده را دارند.علاوه بر کاربرد سوله ها، ویژگی های دیگری نیز باید در انتخاب نوع سوله، در نظر گرفته شود. به عنوان مثال میزان مقاومت سوله در برابر بارهای ناشی از بارندگی و باد و طوفان و برف، امکان نصب جرثقیل، قیمت تمام شده سوله، اندازه دهانه سوله، مدت زمان ساخت سوله و موارد این چنینی که در انتخاب نوع سوله با توجه به کاربرد آن می توانند موثر باشند.