021-4762 0005 info@soole-saz.com

در تمامی صنایع کوچک و بزرگ برای سایش سطوح، رفع هر گونه آلودگی، زدودن لکه ها و صیقل دادن سطوح از روش های مختلفی استفاده می شود. دو نمونه از این روش ها که موضوع بحث ما در این نوشتار است، سند بلاست و شات بلاست هستند. (کلیدواژه: سند بلاست و شات بلاست در سوله سازی) اگر چه در هر دو روش هدف اصلی افزایش کیفیت سطوح است، اما در مقام اجرا این دو روش با هم تفاوت های زیادی دارند. در هر دو روش فرآیند سایش سطح توسط پرتاب پر فشار ذرات ساینده به سطح، به وسیله دستگاه های مخصوص ویژه هر روش انجام شده و سطح در نهایت آماده رنگ آمیزی، جوشکاری و یا هر فرآیند لازم دیگر می شود. در سوله سازی نیز به منظور افزایش کیفیت رنگ آمیزی و فرآیندهایی که بر روی سطوح فلزی سوله انجام می گردد لازم است سازه فلزی سوله از هر گونه آلودگی پاک شده و سپس فرآیندهای مختلف بر روی آن انجام گیرد. حذف آلودگی ها از روی سطوح در شرایطی که کاربرد سوله خیلی خاص باشد و وجود هر گونه آلودگی غیر قابل قبول باشد، بیشتر نمود خواهد داشت.

◊ با روش سند بلاست چگونه سطوح فلزی سوله را پاکسازی می کنند؟

در روش سند بلاست ذرات ماسه با فشار هوای زیاد به سطح برخورد داده شده و موجب پاک شدن سطح از هر گونه آلودگی، غبار، لکه و چربی می شود.
این روش یکی از متداول ترین و مقرون به صرفه ترین روش های پاک سازی سطوح است. در این روش امکان جایگزین کردن ذرات ماسه با ذرات دیگری نیز وجود دارد و با کنترل فشار هوا و تغییر ذرات می توان میزان سایش سطح را به خوبی کنترل کرد. تجهیزات مورد نیاز در روش سند بلاست معمولا یک کمپرسور تامین کننده هوای فشرده است که از طریق آن فشار هوا به ذرات ساینده وارد شده و این ذرات به سمت یک نازل هدایت می شوند و با فشار بالا به سطح مورد نظر برخورد کرده و آلاینده های مختلف را از روی آن جدا می کنند. مدل های مختلفی از دستگاه های سند بلاست موجود هستند که با توجه به نوع و حجم کار از انواع مختلف آن به فراخور استفاده می شود. در برخی پروژه ها با توجه به حجم کار و سایز قطعات از اتاق های سایش استفاده می شود که تمام فرآیند سند بلاست به صورت ایزوله در یک اتاق انجام شده و ذرات ماسه قابل بازیافت و استفاده مجدد هستند.
برای کارهای کوچک و سیار نیز از دستگاه های سند بلاست پرتابل و قابل حمل استفاده می شود که به وسیله یک اپراتور قابل جابجایی و استفاده است. همان گونه که قبلا گفته شد در سند بلاست معمولا از ذرات ماسه استفاده می شود اما به منظور افزایش کیفیت سایش و کمتر شدن میزان گرد و غبار می توان از ماسه هایی از جنس سیلیس و اکسید فلزاتی نظیر مس استفاده کرد.

◊ نقاط ضعف و قوت سند بلاست چیست؟

روش سند بلاست دارای برخی نقاط قوت و برخی نقاط ضعف است. نقاط قوت روش سند بلاست در از بین بردن کامل زنگ زدگی ها و امکان دسترسی و زدودن آلودگی ها از نقاط دورتر و کمتر در دسترس سطوح می باشد. همچنین با توجه به اینکه در سند بلاست از مواد شیمیایی استفاده نمی شود و بیشتر مرسوم است، در نتیجه مقبولیت بالایی نیز دارد. اما نکات منفی روش سند بلاست یکی ایجاد گرد و غبار ماسه است که استنشاق آن باعث ایجاد مشکلاتی برای اپراتور  می شود. همچنین برخی مواد، قابلیت سند بلاست شدن را نداشته و در برخورد با ذرات ماسه با فشار بالا دچار آسیب دیدگی می شوند.

یک مخزن فولادی در حین سندبلاست

◊ از شات بلاست چگونه در پاکسازی سطوح فلزی سوله استفاده می شود؟

در این روش ماهیت کار مشابه روش سند بلاست است با این تفاوت که در شات بلاست به جای ذرات ماسه از گلوله های فلزی استفاده می شود. در نتیجه فرآیند شات بلاست نسبت به سند بلاست مخرب تر و تهاجمی تر است و آسیب هایی را  به سطوح وارد می کند. از روش شات بلاست بیشتر برای رفع آلودگی های سطوح فلزی با ضخامت بالا استفاده می شود. روش شات بلاست نسبت به سند بلاست از سرعت بسیار بالاتری برخوردار است و در موقعیت هایی که زمان بسیار مهم و تاثیر گذار باشد و دقت در سایش آنچنان از درجه اهمیت بالایی برخوردار نباشد، بهترین راندمان را خواهد داشت. بدیهی است در این روش میزان صیقلی بودن سطح نسبت به سند بلاست بسیار کم تر خواهد بود. تجهیزات مورد نیاز در فرآیند شات بلاست مجموعه ای از گلوله های فلزی و یک دستگاه شتاب دهنده گریز از مرکز است که در یک اتاق ایزوله از آنها استفاده می گردد. در این فرآیند معمولا اپراتور خارج از اتاق بوده و با استفاده از بازوهایی در بیرون از اتاق،  فرآیند را کنترل می کند. (کلیدواژه: سند بلاست و شات بلاست در سوله سازی)

◊ نقاط قوت و ضعف روش شات بلاست چیست؟

این روش نیز مانند تمامی فرآیندهای صنعتی دارای نقاط قوت و ضعف می باشد. از خصوصیات برتر شات بلاست تقویت سطوح، افزایش طول عمر و دوام قطعات، ایجاد سطوح صاف و جلوگیری از ایجاد ترک در قطعات است. اما این روش برای قطعات باریک و کوچک به دلیل امکان تغییر شکل در آن ها توصیه نمی شود.

◊ سند بلاست و شات بلاست چه تفاوت هایی با هم دارند؟

تفاوت این دو روش را به طور کلی به شرح زیر می توان بیان نمود.


▪ مواد پرتابی در سند بلاست معمولا شن و ماسه با ترکیب سیلیس و اکسیدهای فلزی به شکل زاویه دار و یا در برخی موارد کروی هستند اما در شات بلاست از ساچمه هایی با جنس مس و یا فولاد در اندازه های مختلف و عموما به شکل کروی استفاده می شود.

▪ در سند بلاست برای پرتاب مواد ساینده معمولا از کمپرسورهای هوای فشرده استفاده شده که با کمک نازل هایی انجام می شود اما در شات بلاست با استفاده از نیروی مکانیکی و عموما نیروی گریز از مرکز ذرات به سمت سطوح فلزی پرتاب می شوند.

▪ از سند بلاست معمولا برای سایش سطوح قطعات کوچک تر و حساس تر استفاده می شود اما از شات بلاست برای قطعات بزرگ و مستحکم استفاده می گردد و در صورت استفاده برای قطعات کوچک تر باید سایز ذرات پرتابی به دقت کنترل و انتخاب شود.

▪ سند بلاست معمولا آلودگی را از روی سطح و با عمق بسیار کم پاک کرده، در حالی که شات بلاست عمق بیشتری از فلز هدف را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین سند بلاست هزینه کمتری نسبت به شات بلاست دارد.

درپایان لازم به ذکر است که برای برطرف کردن هرگونه ناهمواری و تنش پسماند در قطعات از هر کدام از روش های فوق بنا به نیاز استفاده می گردد. زنگ زدگی ها، ترک های ریز، رنگ های باقیمانده، گرد و غبار، آلاینده های روغنی و هر نوع آلودگی دیگر می تواند هم بر زیبایی و هم کیفیت سطوح فلزی سوله، مخصوصا در سوله هایی که کاربرد بهداشتی داشته و یا به صورت ایزوله باید نگهداری شوند، تاثیر بدی بر جای گذاشته که با به کارگیری روش های سند بلاست و یا شات بلاست قابل پیشگیری خواهد بود. بدیهی است روش های سایش سطح و حذف آلودگی ها برای سطوح فلزی به این دو روش فوق محدود نبوده و روش های دیگری نیز با توجه به شرایط کاری قابل استفاده هستند. (کلیدواژه: سند بلاست و شات بلاست در سوله سازی)