مقدمه
همگام با پیشرفت صنعت و تکنولوژی، نیاز به دستگاه ها و تجهیزات متنوع و تک منظوره رو به افزایش است. علاوه بر این تنوع، سلیقه های گوناگون استفاده کنندگان و روند به سوی تکامل صنعت، موجب شده است که دیگر سیستم های تولید قدیمی مانند خط تولید و اتوماسیون سخت،جوابگوی تغییرات مداوم در تقاضاهای بازار نباشند. در نتیجه، با تنگتر شدن عرصه رقابت، تولیدکنندگان در سالهای اخیر به سیستم های تولیدی سفارشی و تولید منعطف و اتوماسیون نرم روی آورده اند تا بتوانند هم قادر به ارضای نیاز های مشتری باشند و هم بقا خود را تضمین نمایند[1] در طی تغییر و تحولات سیستم تولیدی، رایانه ها نقش بسیار مهمی را در هدایت، کنترل و پیشگیری عملیات مختلف دستی یا ماشینی به عهده گرفته اند. از طرفی، به منظور کاهش خطاهای انسانی و ارتقای سطح تکرار پذیری و دقت عمل، روبات های گوناگونی طراحی و ساخته شده اند تا محصولات تولیدی از کیفیت و قابلیت اطمینان بالایی برخوردار شوند. تمام این تغییر و تحولات پارامترهای اقتصادی برای ساخت انواع سوله ها و دیگر نیاز های بشر است.[2]
امروزه استفاده و نیاز به نیروی انسانی برای خطوط تولید مستلزم هزینه بسیار بالا و همچنین کیفیت نامطلوب محصول می باشد.[3] در نتیجه این تحقیق بر آن شدیم تا با استفاده از خطوط مکانیزه تولیدی به جای نیروی انسانی و یا استفاده حداقلی از نیروی انسانی در جهت بالا بردن کیفیت محصول و بهینه شدن هزینه ها مطالبی را ارائه دهیم. با توجه به حساسیت رقابت در عرصه صنعت به جهت ارائه محصول با کیفیت و مدنظر مصرف کننده و همچنین دستیابی به محصول با کیفیت با حداقل هزینه سعی بر ان شده نیازهای جامعه و ترغیب مصرف کننده برای خرید محصول از جنبه های کمی و کیفی مورد توجه قرار گیرد.[4]
در راستای صنعتی شدن کشور ایران و حرکت رو به جلوی صنایع در پیشرفت، توجه به نیاز های جامعه و پتانسیل های موجود و همچنین استفاده از منابع و مصالح موجود در کشور ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به موقیت کشور ایران از حیث منابع و مصالح موجود و در دسترس و همچنین صنعت رو به رشد کشور در سال های اخیر، پتانسیل مناسبی برای پیشرفت و رقابت با سایر صنایع مشابه خارجی به وجود آمده است. در این تحقیق سعی می شود تا با بررسی نقش کیفیت با توجه به پارامترهای اقتصادی در تولیدات صنعتی و با مصاحبه و بررسی تحقیقات گذشته از کارخانه های ساخت اسکلت فلزی فاکتور های مهم در طراحی و ساخت سوله را شناسایی کرده و سپس با استفاده از روش های آماری آنها را رتبه بندی کنیم.
روش تحقیق
از آنجایی که محقق به دنبال استفاده از نتایج مطالعه در کوتاه مدت و در میدان عمل (شرکت) است، بنابراین مطالعه کانونی به لحاظ هدف کاربردی سوله است. از لحاظ مسیر از نوع پیمایشی است که در آن، سعی می شود از طریق فرآیندی شامل مراحل تصمیم گیری درباره مساله یا پرسش یا فرضیه پژوهش، انتخاب جامعه پژوهش و نمونه، تعیین معرف ها و روش های جمع آوری داده ها، جمع آوری داده ها و سازمان دهی و تحلیل داده ها، بررسی شود. از لحاظ نحوه جمع آوری داده ها، روش میدانی بوده که شامل جمع آوری داده های اولیه یا اطلاعات جدید از خود آزمودنی ها به روش هایی مثل مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و …. است. در پژوهش حاضر، جمعیت جامعه آماری (کلیه کارشناسان در کارخانه های ساخت اسکلت فلزی) 110 نفر است. با توجه با واریانس به دست آمده از طریق پیش آزمون و استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه مورد بررسی، تعداد 86 برآورد شد. نمونه ها به شیوه نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش برای تعیین اعتبار ابزار اندازه گیری از اعتبار محتوایی و صوری استفاده شده است. در این مطالعه نیز همانند بسیاری از مطاعات دیگر برای سنجش پایایی ابزار اندازه گیری از آلفای کرونباخ استفاده است. ضریب آلفای کرونباخ عددی است بین صفر و یک. ضریب آلفای کمتر از 0.6 نشان دهنده پایایی ضعیف است. آلفای بالای 0.7 و 0.8 نشان دهنده ی پایایی نسبتا خوب و آلفای بالاتر از 0.8 نشان از پالایی بالای ابزار اندازه گیری دارد.[5]
| ضریب آلفا | متغیر ها |
| 0.761 | نوآوری و جدید بودن |
| 0.859 | هزینه و زمان |
| 0.877 | کیفیت |
| 0.901 | کل |
نتیجه آزمون: با توجه به این که ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده بیشاز 0.80 است، می توان نتیجه گرفت که فرض صفر تایید میشود و این بدان معنی است که قابلیت اعتماد پرسش نامه توزیع شده در حد خوبی است.
جمع آوری داده ها: جمع آوری اطلاعات طی چند روز صورت گرفت و با مراجعه حضوری به شرکت های مورد مطالعه فرم ها توزیع شده و در انتهای روز، فرم ها بررسی شده و فرم های قابل قبول و معتبر هر شرکت در دسته خود قرار میگرفت. اصرار و فشار خاصی به پاسخگو برای تکمیل فرم اعمال نشدو غالب پاسخ دهندگان با میل و رغبت و اختصاص زمان ممناسب فرم ها را پر می کردند. اگر در این فرآیند، که فرمی با عجله زیاد و دقت کم یا شرایط نامساعد (به هر شکل) تکمیل شده، آن فرم حذف میشد، در فرآیند توزیع پرسشنامه و جمع آوری اطلاعات، دقت و تلاش بسیاری اعمال شد و فعالیت هایی مثل حضور در کنار پاسخگو و یا مراجعه مکرر به او، همچنین ارائه توضیحات مفید و مثبت برای رفع ابهام های احتمالی و افزایش میل و رغبت پاسخگو به تکمیل فرم و پاسخگوییدقیق و صحیح به همه سوالات، باعث افزایش دقت و صحت فرم های جمع آوری شده شد. با این حال با وجود این اقدامات، حدود 90 فرم توزیع گردید که تعداد بسیار کمی از آنها برگشت داده نشد و تعداد خیلی بیشتری به دلایلی مثل ناقص بودن فرم و عدم پاسخ گویی به تمام سوالات و یا پاسخ خای مخدوش و یا نا معتبر، قابل استفاده نبود.
تجریه و تحلیل داده ها
در بخش تحلیل داده ها میبایست هم آماره های توصیفی و هم آماره های استنباطی (آزمون تی یا علامت و آزمون فریدمن) به کار گرفته شود. در این پژوهش رویکرد تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش صورت میگیرد، بدین صورت است که ابتدا هریک از فرضیه ها مبنی بر تاثیرگذار بودن پارامترهای اقتصادی و زمان و غیره بر ساخت سوله را بررسی میکنیم. سپس با استفاده از فرضیه هایی تایید شده به رتبه بندی هر یک از عوامل میپردازیم. به صورتی که از آزمون تی به صورت پارامتری بودن داده ها (در غیر این صورت از آزمون علامت) برای مهم بودن متغیر ها و از آزمون ناپارامتری فریدمن برای رتبه بندی متغیر ها استفاده میشود.همچنین از آزمون شاپیرو_ویلک برای بررسی نرمال بوده داده ها استفاده می شود.
نتایج و بحث
قسمت اول پرسشنامه مربوط به مشخصات فردی پاسخگویان، شامل تحصیلات، رشته تحصیلی، عنوان شغلی ، سابقه کاری و نام کارخانه ای که در آن فعالیت میکنند است. از 84 نفر پاسخگو، 10.7 درصد از پاسخگویان دیپلم از پاسخگویان، 44 درصد از پاسخگویان کارشناسی، 25درصد از پاسخگویان کارشناسی ارشد، و 6 درصد از پاسخگویان دکترا هستند. پاسخگویان برحسب رشته ی تحصیلی در پنج گروه رشته تحصیلی تقسیم اند. به نحوی که 54.8 درصد از پاسخگویان مهندسی عمران، 21.4 درصد از پاسخگویان مهندسی مکانیک، 2.4 درصد از پاسخگویان مهندسی متالوژی و مواد، 6 درصد از پاسخگویان مدیریت (کلیه گرایش ها) و 15.4 درصد از پاسخگویان سایر گرایش ها هستند.
برای پاسخ به فرضیه ها از متوسط امتیازات مربوط به سوالات استفاده شده است. به هر سوال پرسش نامه انتیازی بین 1 تا 5 داده شده است، بنابراین، با توجه به آزمون های آماری مربوط به فرضیات ، از متوسط امتیازات، نوع تاثیر و میزان اهمیت مشخص میگردد و در نهایت اگر احتمال خطا (P-value) کوچکتر از 5 درصد باشد به این معنی خواهد بود که فرضیه پژوهش قابل قبول است و یا از نظر آماری داریم:
قبل از تعیین نوع آزمون مورد استفاده به خصوص در آزمونهای مقایسه ای لازم است از نرمال بودن متغیرها مطمئن شویم. در صورتی که متغیرها نرمال باشند، استفاده از آزمونهای پارامتری توصیه میشود و در غیر این صورت استفاده از آزمونهای معادل غیر پارامتری مدنظر قرار خواهد گرفت.
آزمون t تک نمونه برای آزمون فرض پیرامون میانگین یک جامعه استفاده می شود. در بیشتر پژوهش هایی که با مقیاس لیکرت انجام میشود جهت بررسی فرضیه های پژوهش و تحلیل سوالات تخصصی مربوط به این آزمون از آنها استفاده میشود. در ادامه به دلیل نرمال بودن نمونه های پژوهش از آزمون تی برای بررسی وجود یا عدم وجود تاثیر متغیر های پژوهش استفاده می کنیم.
با توجه به سطح معناداری 0.05 و مقدار به دست آمده برای پی مقدار 0.00 نتیجه میگیریم که متغیر نوآوری و جدید بودن زمان و هزینه و کیفیت در هدف پژوهش تاثیر دارد و با توجه به مثبت بودن آمار تی مشخص میشود که اهمیت متغیر نوآوری و جدید بودن در حد بالایی است. در نهایت به منظور رتبه بندی نتایج حاصل از پژوهش از آزمون فریدمن بهره میگیریم:
با توجه به سطح معناداری 0.00 بدست آمده به دلیل کمتر بودن از سطح معناداری پژوهش (0.05) مشخص میشود که میزان تاثیرگذاری عوامل تعیین شده در هدف پژوهش یکسان نیست. در ادامه میزان تاثیر هرعامل را با توجه به رتبه ی آن تعیین میکنیم به نحوی که عاملی که رتبه ی کمتری دارد تاثیر بیشتر (رتبه یک بیشترین تاثیر) و بلعکس.
با توجه به جدول 5 مشخص می شود که پارامترهای اقتصادی و زمان بیشترین تاثیر را در ساخت سوله دارد و عامل کیفیت کمترین تاثیر را دارد.
نتیجه گیری (کلید واژه: پارامترهای اقتصادی ساخت سوله)
طبق آنچه گفته شد، هدف کلی این تحقیق بررسی پارامترهای موثر بر ساخت سازه های صنعتی (سوله ها) می باشد. ابتدا مقدمه ای در بیان مسئله به منظور آشنایی بیشتر با موضوع مطرح شده است، سپس روش تحقیق و گردآوری اطلاعات به طور کامل مورد بخث قرار داده شد. در نهایت نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS به طور کامل در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
<p>به منظور ارائه پاسخ به مساله اصلی پژوهش، تعدادی سوال فرعی طرح شد که جهت پاسخ گویی به آنها فرضیات این پژوهش مورد بررسی و آزمون قرار گرفتند. به عبارتی طبق بررسی های انجام شده 11 کارخانه شناسایی شدند (عمران صنعت، پاراگ سازه ، سازور صنعت آذرستان، روف تراس، فولاد صنعت سازه، سولیران، کاریران سوله ، بنیاد سوله ، عمران سوله ، رکن سوله و شرکت کوپال) که با استفاده از نظرات سرپرستان خط، کارشناسان دفتر فنی و کارشناسان خط تولید، مدیران تولید، مدیران کارخانه و … پرسشنامه ها تکمیل گردید. با بررسی نتایج حاصل از این پژوهش با استفاده از طراحی پرسشنامه ای در 3 بخش در 27 سوال طراحی شد. در این پژوهش سه عامل نوآوری و جدید بودن، هزینه و زمان و کیفیت ساخت سوله مورد بررسی قرار گرفت. پس از پیش پردازش های اولیه مشخص شد که هر سه عامل نوآوری و جدید بودن، هزینه و زمان و کیفیت در ساخت سوله موثر بودند. رتبه بندی این عوامل نیز در این پژوهش وجود دارد. تمرکز اصلی این پژوهش شناسایی این عوامل بوده است تا با شناسایی آنها بتوانیم به درستی به شرکت های ساخت سوله صنعتی در مورد راهکارهای جهت ساخت سوله پیشنهادات مفیدی ارائه کرد.
پیشنهادات (کلید واژه: پارامترهای اقتصادی ساخت سوله)
- – ارائه کاتالوگ جهت ساخت سوله های صنعتی جهت تامین نیاز مشتری
- – تنوع محصول در سیستم مکانیزه تولید
- – ایجاد فرهنگ سازی در استفاده از منابع صنعتی و صرفه جویی مصالح
- – استفاده از دستگاه های نورد جهت ساختن مقاطع به جای جوشکاری و مونتاژ
- – توجه به تامین نیروی انسانی متخصص در ارائه محصول با کیفیت استفاده از نقشه های شاپ در به حداقل رساندن پرت مصالح
- – توجه به مسئله تعمیر و نگهداری خطوط مکانیزه تولید
- – آموزش های دوره ای جهت کسب مهارت های لازم جهت جوشکاری و مونتاژ قطعات کار با وسایل و تجهیزات
- – کنترل نهایی قطعات ساخته شده پس از مونتاژ جهت جلوگیری از خطا و اشتباهات احتمالی
- – استفاده از ربات برای مونتاژ و ساخت قطعات
- – استفاده از مهندسان طراح و شاپ زن حرفه ای
- – انجام تحقیق در سایر محصولات مشابه
اگر محققین آتی این تحقیق را در حوزه های جغرافیایی دیگر انجام دهند، هم نتایج بیشتری به دست خواهد آمد و هم اینکه آن نتایج قابلیت تعمیم پذیری بیشتری خواهند داشت.
نویسندگان اصلی این مقاله: محمد حسین جوادی ، محمود هریسچیان ، مهدی روانشادنیا
فهرست منابع (کلید واژه: پارامترهای اقتصادی ساخت سوله)
- Klein, T., et al., Proximity of a metal-insulator transition in icosahedral phases of high structural quality. Physical review letters, 1991. 66(22): p. . 2992
- Hashimoto, T., et al., A GaN bulk crystal with improved structural quality grown by the ammonothermal method. Nature materials, 2992. 6(8): p. . 821-868
- Lee, K., et al., Computed tomographic evaluation of gas hole formation and structural quality in Gouda‐ type cheese. International journal of dairy technology, 2912. 68(2): p. . 236-232
- Curtis, B., J. Sappidi, and J. Subramanyam. Measuring the Structural Quality of Business Applications. in AGILE. . 2911
- Fowler Jr, F.J., Survey research methods. 2913: Sage publication
آخرین دیدگاهها